گروهی با هدف رفع مشکلات اهالی محله و نیازمندان، اقدام به تأسیس صندوق خیریه کرده‌اند.
الف) آیا می‌توان مبالغ جمع‌آوری شده را برای انجام فعالیتهای اقتصادی و با هدف کمک هر چه بیشتر به مستمندان، سرمایه‌گذاری کرد؟(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
ب) آیا می‌توان وجوه جمع‌آوری شده را به صورت قرض‌الحسنه، به نیازمندان پرداخت؟(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
ج) آیا می‌توان به مدت یکسال یا بیشتر، مبالغ را کنار گذاشت و آنگاه اقدام به توزیع آن کرد؟(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
د)توصیه حضرت‌عالی برای مصرف بهینه این پول‌‌ها چیست؟(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
ه )آیا می‌توان وجوه جمع‌آوری شده را در مراسم بزرگداشت ائمه اطهار (علیهم السّلام) صرف کرد؟(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
پاسخ:
الف)با آگاهی صاحبان سرمایه و رضایت آنان و انطباق با عقود مشروع، جایز است.
ب)برابر اساسنامه‌ای که با امضای صاحبان سرمایه باشد، جایز است.
ج)با توافق صاحبان سهام جایز است، ولی بعد از گذشت سال، اگر خمس آن اموال قبلاً پرداخت نشد،
اول باید خمس آنها داده شود؛ آنگاه اقدام به مصرف شود.
د)تولید و ایجاد شغل صادق؛ نه کسب کاذب.
ه )صرف اموال در تعظیم شعایر با رضایت صاحبان سهام، بی‌اشکال است.
صندوق قرض‌الحسنه و تعاونی اعتبار از سپرده‌های واگذاری توسط اعضا با قرارداد مشخص و رضایت طرفین، در فعالیتهای علمی، فرهنگی و انتشاراتی خود و همچنین مشارکت در فعالیت سودآور شرعی و قانونی سایر اعضا استفاده کرده و درصدی از سود حاصله از فعالیتهای مذکور را به عنوان سود مشارکت به سپرده‌گذاران خود اعطا می‌نماید.لذا لطف فرموده نظرتان را در این مورد (سود پرداختی به سپرده‌گذاران) از نظر شرع مقدس بیان بفرمایید.(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
پاسخ:لازم است مسئول صندوق قرض‌الحسنه وکیل شرعی سپرده‌گذاران باشد.لازم است فعالیتهای سودآور به صورت عقد شرعی مانند مضاربه، شرکت و... باشد.با حفظ دو شرط یادشده سود پرداختی سپرده‌گذاران حلال است.
افتتاح حساب پس‌انداز قرض‌الحسنه در بانک به قصد شرکت در قرعه‌کشی چه حُکمی دارد؟(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
پاسخ:جایز است.
شخصی متولی سقاخانه ای بوده و بخشی از نذورات مردم به سقاخانه را که در اختیارش قرار داشته، در حساب شخصی خود در بانک گذاشته است؛ بعد از مدتی یک دستگاه ماشین به عنوان جایزه به نامش در آمده است.آیا جایزه ای که از بانک برای این حساب قرار داده شده برای صاحب حساب است یا برای سقاخانه؟با توجه به اینکه مقداری از این پول برای سقّاخانه بوده، جایز می دانید که ماشین فروخته شده پولش در امورات سقّاخانه مصرف شود و یا با توجه به اصرار شورا و دهیاری محل در عام المنفعه مصرف شود.؟(حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی(مدظله))
پاسخ: بسم الله الرحمن الرحیم؛ جایزه یاد شده برابر قانون بانک عمل شود. اگر معیار جایزه دادن حساب بانکی داشتن است و مقدار زائد پول اصلاً دخیل نیست.جایزه مذکور متعلق به صاحب حساب است و اگر مقدار زائد پول دخیل در آن است جائزه به نسبت حساب دفترچه و پول زائد تقسیم شود.نذورات سقّاخانه باید همانجا صرف شود و ثواب آن به روح مطّهر حضرت ابوالفضل علیه السلام اهداء گردد.
گاه بانکها میان سپرده گذاران خود قرعه کشى میکنند ، و براى تشویق بیشتر آنان به سپرده گذارى و پس انداز ، به کسانى که قرعه به نامشان در آمده ، جوایزى مىدهند .
آیا این کار بانکها جایز است ؟آیت‌الله سیستانی (حفظ الله):
این مسأله نیاز به تفصیل دارد ، در صورتى که سپرده گذاران ، سپرده گذارى را مشروط به قرعه کشى نکرده باشند و بانکها صرفاً براى تشویق آنان و افزایش سپرده گذارى و تشویق دیگران به گشودن حساب ، چنین کرده باشند ، این کار جایز است و گرفتن جوایز نیز از سوى برندگان جایز است . ولى اگر آن بانکها دولتى ، یا مشترک باشند ، باید براى قبض و تصرف در آنها از حاکم شرع اجازه گرفت ، و در صورتى که بانک خصوصى باشد ، گرفتن جایزه و تصرف در آن جایز است و نیازى به اذن حاکم شرع نیست .
لکن اگر سپرده گذاران ، سپرده گذارى خود را در ضمن عقد قرض یا مانند آن مشروط به قرعه کشى کرده باشند و بانک در پى اجراى این شرط دست به قرعه کشى بزند ، این کار جایز نیست . همچنین گرفتن جایزه از سوى کسى که قرعه به نامش در آمده ـ در صورتى که به عنوان وفاى به شرط باشد ـ جایز نیست و بدون آن جایز است .